پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف با همکاری محققان دانشگاه های انگلستان برای نخستین بار، ایده پردازش هوشمند تصویر برای انتقال به داخل چشم نابینایانی را اجرا میکنند که بینا بوده اما به دلایل ژنتیکی یا بیماریهای خاص بینایی شان را از دست داده اند.
حسین پیوندی، پژوهشگر و مجری این طرح در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری گفت: پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف با همکاری و سرمایه گذاری محققان دانشگاه انگلستان موفق شدند برای نخستین بار در طرح دید مصنوعی(ArtiVis)، ایده پردازش هوشمند تصویر برای انتقال به داخل چشم نابینایانی که بنابر دلایل مختلف ژنتیکی و بیماری خاص که رتینا (بافت شبکیه چشم) آسیب صد در صدی ندیده است را مطرح کنند.
وی افزود: هم اکنون ساخت قطعه های میلی متری MEMS در حال اجراست. پس از آن سایر قسمت های پردازش و انتقال این داده به داخل چشم و انتقال توان مصرفی به MEMS اجرا خواهد شد.
وی یاد آور شد: فناوری MEMS ( فناوری سیستمهای میکرو الکترو مکانیکی) حاصل تلفیق اجزای مكانیكی، حسگرها، محركها و قطعات الكترونیكی روی یك لایه سیلیكون به كمك فناوری ساخت تراشههای میكرونی است از اینرو پژوهشگران این طرح با همکاری گروههای مختلف رشته های مهندسی ساخت و مواد، برق، کامپیوتر و پزشکی در حال اجرای این طرح هستند.
وی اظهار داشت: ایده اصلی مبتنی بر دریافت تصاویر محیطی به کمک دوربین تعبیه شده روی عینک ویژه طرح، پردازش آن و تبدیل به سیگنال قابل انتقال بی سیم به داخل کره چشم است بدین صورت که یک برد بسیار کوچک میلی متری سیگنال ارسالی را در داخل کره چشم دریافت و به عصب بینایی در منتهی الیه چشم انتقال می دهد.
پیوندی خاطرنشان کرد: هم اکنون برد میلی متری ( به عنوان بخشی از فرآیند ساخت) در حال آماده سازی در دانشگاه صنعتی شریف است. این برد توسط تیم جراحان چشم به صورت ایمپلنت در داخل چشم تعبیه خواهد شد. افراد نابینا با کمک این ایمپلنت می توانند دیتاها را دریافت و اطلاعات مورد نیاز را به مغز و نورون های مغزی برسانند. به بیان دیگر اطلاعات توسط دستگاه به داخل چشم انتقال پیدا کرده و بینایی تا حدی به بیمار باز خواهد گشت.
وی یادآور شد: تاکنون هیچ طرحی رنگی ارایه نشده است. این دید نیز به صورت سیاه و سفید و شطرنجی خواهد بود؛ در این طرح روشنایی از محیط جذب و به داخل چشم انتقال پیدا می کند. پس از آن فرد یک دید کلی از محیط خواهد داشت اما جزییات چهره و خواندن و نوشتن در این دید مصنوعی مانند سابق نیست اما ما به دنبال گسترش و پیشرفت این طرح هستیم.
ایده اصلی مبتنی بر دریافت تصاویر محیطی به کمک دوربین تعبیه شده روی عینک ویژه طرح، پردازش آن و تبدیل به سیگنال قابل انتقال بی سیم به داخل کره چشم است بدین صورت که یک برد بسیار کوچک میلی متری سیگنال ارسالی را در داخل کره چشم دریافت و به عصب بینایی در منتهی الیه چشم انتقال می دهد.
این پژوهشگر در مورد توان مصرفی این برد نیز گفت: توان میکرو وات مصرفی توسط برد نیز به کمک تکنولوژی توسعه یافته در دانشگاه MIT به داخل کره چشم انتقال می یابد.
این دکترای رشته برق بیان کرد: تاکنون کاشت ایمپلنت در داخل چشم برای افزایش بینایی در انگلستان نیز صورت نگرفته است. محققان آنها امیدوارند این طرح تا پایان سال 2017 میلادی یا سال آینده در کشورشان اجرایی شود. هم اکنون به صورت نادر و جزیی، در کشورهایی مانند آمریکا و ژاپن، بینایی بسیار محدودی به بیماران داده شده است. این طرح در ایران نیز برای اولین بار اجرایی خواهد شد. امیدواریم این طرح( کاشت ایمپلنت در داخل چشم) طی سال آتی در مرحله آزمایشگاهی به نتیجه مطلوب برسد و پس از آن با مساعدت و همکاری دانشگاه علوم پزشکی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در کشور اجرایی شود. در غیر اینصورت آن را در کشور انگلستان اجرا خواهیم کرد.
وی خاطرنشان کرد: قطعا سال 97 خبرهای خیلی خوبی برای این طرح تحقیقاتی خواهیم داشت اما اجرای سریعتر این طرح نیاز به پشتیبانی و سرمایه گذاری شرکت های دانش بنیان، ارگان های دولتی و بخش خصوصی دارد. این طرح هزینه بسیار زیادی برای بیمار خواهد داشت بنابراین پشتیبانی چنین طرحی باید از طریق بیمه سلامت دولت ها صورت بگیرد. قطعا شرکتهای بیمه نیز علاقمند اجرای این طرح در کشور خواهند شد.
وی درباره زیست سازگاری بودن این ایمپلنت ها گفت: این ایمپلنت ها کاملا زیست سازگار بوده و پس از کاشت تداخلی با چشم ندارد و همه عملکرد آن حتی انتقال توان مصرفی به داخل چشم نیز به صورت بی سیم است بنابراین دیگر شاهد اتفاقی که در پروژه جارویس( اولین قلب مصنوعی کامل جهان در دهه 80 میلادی) برای بیماران رخ داد، نخواهیم بود؛ در این طرح کابلی توان مصرفی را به داخل بدن انتقال می داد که برای بیمار مشکل های متعددی به بار می آورد. یکی از مهمترین دلیل شکست این پروژه نیز همین مساله بود. البته بعدها در این طرح توان مصرفی به داخل بدن به صورت بی سیم انتقال پیدا کرد.
گزارش از: فرزانه صدقی
منبع: خبرگزاری علم و فناوری